با کاروان حسین علیه السلام - حوادث مهم شب عاشورا

1.در شب عاشورا به "محمد بن بشیر حضرمی" یکی از یاران امام حسین (ع) خبر دادند که فرزندت در سرحدّ ری اسیر شده است. او در پاسخ گفت: ثواب این مصیبت او و خود را از خدای متعال آرزو می‏کنم و دوست ندارم فرزندم اسیر باشد و من زنده بمانم. امام حسین (ع)چون سخن او را شنید فرمود: خدا تو را بیامرزد، من بیعت خود را از تو برداشتم، برو و در آزاد کردن فرزندت بکوش. محمد بن بشیر گفت: در حالی که زنده هستم، طعمه درندگان شوم اگر چنین کنم و از تو جدا شوم. امام (ع)پنج جامه به او داد که هزار دینار ارزش داشت و فرمود: پس این لباسها را به فرزندت که همراه توست بسپار تا در آزادی برادرش مصرف کند.[1]

 

 2. امام حسین (ع) در شب عاشورا یاران خود را جمع کرد و فرمود: " خداوند را با بهترین سپاس ها شگرگزارم و در خوشی و سختی، او را می ستایم. پروردگارا، از این که ما را به نبوت گرامی داشتی، علم قرآن و دانش دین را به ما کرامت فرمودی و گوشی شنوا، چشمی بینا و دلی آگاه به ما عطا کردی از تو سپاسگزاریم. خداوندا، ما را در زمره سپاسگزاران خود قرار ده. من یارانی بهتر و با وفاتر از اصحاب خود سراغ ندارم و اهل بیتی فرمانبردارتر و به صله رحم پایبندتر از اهل بیتم نمی شناسم. خداوند شما را برای یاری من جزای خیر دهد. من می دانم که فردا کار ما با اینان به جنگ خواهد انجامید. بیعت خود را از شما بر می دارم و به شما اجازه می دهم از سیاهی شب برای پیمودن راه و دور شدن از محل خطر استفاده کنید و در روستاها و شهرها پراکنده شوید تا خداوند فرج خود را برساند و شما نجات یابید. این مردم، مرا می خواهند و چون بر من دست یابند با شما کاری ندارند. " [2]

 3.امام حسین (ع) در سخنرانی شب عاشورا خبر از شهادت یاران خود داد و آنان را به پاداش الهی بشارت داد. در این مجلس "قاسم بن الحسن" به امام (ع)عرض کرد: آیا من نیز به شهادت خواهم رسید؟ امام با عطوفت و مهربانی فرمود: فرزندم! مرگ در نزد تو چگونه است؟ عرض کرد: ای عمو! مرگ در کام من از عسل شیرین‏تر است. امام (ع) فرمودند: آری تو نیز به شهادت خواهی رسید بعد از آنکه به رنج سختی مبتلا شوی، و همچنین پسرم عبداللّه‏ (کودک شیرخوار) به شهادت خواهد رسید. قاسم گفت: مگر لشکر دشمن به خیمه‏ها هم حمله می‏کنند؟ امام علیه‏السلام به ماجرای شهادت عبداللّه‏ اشاره نمودند که قاسم بن الحسن تاب نیاورد و زارزار گریست و همه بانگ شیون و زاری سر دادند.[3]

 4.امام (ع) در شب عاشورا دستور دادند برای حفظ حرم و خیام، خندقی را پشت خیمه‏ها حفر کنند. حضرت دستور داد به محض حمله دشمن چوبها و خار و خاشاکی که در خندق بود را آتش بزنند تا ارتباط دشمن از پشت سر قطع شود و این تدبیر امام علیه‏السلام بسیار سودمند بود.[4]

 5. مرحوم شیخ صدوق در کتاب ارزشمند "امالی" نوشته است: شب عاشورا حضرت علی‏اکبر (ع) و 30 نفر از اصحاب به دستور امام (ع) از شریعه فرات آب آوردند. امام (ع) به یاران خود فرمود: برخیزید، غسل کنید و وضو بگیرید که این آخرین توشه شماست.[5]

 ---------

منابع: [1]. الملهوف، ص39.

[2]. ارشاد مفید، ج 2، ص 93.

[3]. نفس المهموم، ص230.

 [4]. الامام الحسین و اصحابه، ص257.

[5]. امالی شیخ صدوق، مجلس30. 

---------

 التماس دعا

دلت می آید که بگذاری این برادر را بی برادر....

دد

به شوق حضرت علی اکبر علیه السلام

  
می ایستم امروز خدا را به تماشا

ای محو شکوه تو خداوند سراپا

ای جان جوان مرد به دامان تو دستم

من نیز جوانم، ولی افتاده ام از پا

آتش بزن آتش به دلم، کار دلم را

ای عشق مینداز از امروز به فردا

آتش بزن آتش به دلم ای پسر عشق

یعنی که مکن با دل من هیچ مدارا

با آمدنت قاعده ی عشق به هم خورد

لیلای تو مجنون شد و مجنون تو لیلا

تا چشم گشودی به جهان ساقی ما گفت

المنته لله که در میکده شد وا"

ابروی تو پیوسته به هم خوف و رجا را

چشمان تو کانون تولا و تبرا

ای منطق رفتار تو چون خلق محمد(صلی الله علیه و آله)

معراج برای تو مهیاست، بفرما!

این پرده ای از شور عراقی و حجازی است

پیراهن تو چنگ و جهان دست زلیخا

لب تشنه ی لب های تو لب های شراب است

لب وا کن و انگور بخواه از لب بابا

دل مانده که لب های تو انگور بهشتی است

یا شیرخدا روی لبت کاشته خرما

عالم همه مبهوت تماشای حسین است

هر چند حسین است تو را محو تماشا

"چون چشم تو دل می برد از گوشه نشینان"

شد گوشه ی شش گوشه برای تو مهیا

از گوشه ی شش گوشه دلم با تو سفر کرد

ناگاه درآورد سر از گنبد خضرا

مجنون علی شد همه ی شهر ولی من
مجنون علی اکبر لیلام به مولا

با کاروان حسین علیه السلام - روز نهم

پنج شنبه نهم حرم الحرام سال 61 هجری قمری

1. در روز نهم محرم (تاسوعای حسینی) شمر بن ذی الجوشن با نامه ای که از عبیداللّه داشت از "نُخیله" ـ که لشکرگاه و پادگان کوفه بود ـ با شتاب بیرون آمد و پیش از ظهر روز پنجشنبه نهم محرم وارد کربلا شد و نامه عبیداللّه را برای عمر بن سعد قرائت کرد. 

ابن سعد به شمر گفت: وای بر تو! خدا خانه ات را خراب کند، چه پیام زشت و ننگینی برای من آورده ای. به خدا قسم! تو عبیداللّه را از قبول آنچه من برای او نوشته بودم بازداشتی و کار را خراب کردی[1]

2..شمر که با قصد جنگ وارد کربلا شده بود، از عبیداللّه بن زیاد امان نامه ای برای خواهرزادگان خود و از جمله حضرت عباس علیه السلام گرفته بود که در این روز امان نامه را بر آن حضرت عرضه کرد و ایشان نپذیرفت. 

شمر نزدیک خیام امام حسین علیه السلام آمد و عباس، عبداللّه ، جعفر و عثمان (فرزندان امام علی علیه السلام که مادرشان ام البنین علیها السلام بود) را طلبید. آنها بیرون آمدند، شمر گفت: از عبیداللّه برایتان امان گرفته ام. آنها همگی گفتند: خدا تو را و امان تو را لعنت کند، ما امان داشته باشیم و پسر دختر پیامبر امان نداشته باشد؟![2]

3.در این روز اعلان جنگ شد که حضرت عباس (ع) امام (ع) را باخبر کرد. امام حسین علیه السلام فرمود:

ای عباس! جانم فدای تو باد، بر اسب خود سوار شو و از آنان بپرس که چه قصدی دارند؟

حضرت عباس علیه السلام رفت و خبر آورد که اینان می گویند: یا حکم امیر را بپذیرید یا آماده جنگ شوید. 

امام حسین علیه السلام به عباس فرمودند: اگر می توانی آنها را متقاعد کن که جنگ را تا فردا به تأخیر بیندازند و امشب را مهلت دهند تا ما با خدای خود راز و نیاز کنیم و به درگاهش نماز بگذاریم. خدای متعال می داند که من بخاطر او نماز و تلاوت قرآن را دوست دارم[3]

حضرت عباس علیه السلام نزد سپاهیان دشمن بازگشت و از آنان مهلت خواست. عمر بن سعد در موافقت با این درخواست تردید داشت، سرانجام از لشکریان خود پرسید که چه باید کرد؟ "عمرو بن حجاج" گفت: سبحان اللّه ! اگر اهل دیلم و کفار از تو چنین تقاضایی می کردند سزاوار بود که با آنها موافقت کنی. 

عاقبت فرستاده عمر بن سعد نزد عباس علیه السلام آمد و گفت: ما به شما تا فردا مهلت می دهیم، اگر تسلیم شدید شما را به عبیداللّه می سپاریم وگرنه دست از شما برنخواهیم داشت[4]

---------------------

منابع:

1. همان، ج2، ص89

2. انساب الاشراف، ج3، ص184.

3. الملهوف، ص38.

4. ارشاد، شیخ مفید، ج2، ص91.

---------------------

التماس دعا

با کاروان حسین علیه السلام - روز هشتم

چهار شنبه هشتم محرم الحرام سال 61 هجری قمری

1."خوارزمی" در مقتل الحسین و "خیابانی" در وقایع الایام نوشته اند که در روز هشتم محرم امام حسین (ع) و اصحابش از تشنگی سخت آزرده خاطر شده بودند؛ بنابراین امام (ع)کلنگی برداشت و در پشت خیمه ها به فاصله نوزده گام به طرف قبله، زمین را کَند، آبی گوارا بیرون آمد و همه نوشیدند و مشکها را پر کردند، سپس آن آب ناپدید شد و دیگر نشانی از آن دیده نشد. هنگامی که خبر این ماجرا به عبیداللّه بن زیاد رسید، پیکی نزد عمر بن سعد فرستاد که: به من خبر رسیده است که حسین چاه می کَند و آب بدست می آورد. به محض اینکه این نامه به تو رسید، بیش از پیش مراقبت کن که دست آنها به آب نرسد و کار را بر حسین (ع)و یارانش سخت بگیر. عمر بن سعد دستور وی را عمل نمود.[1]

2.در این روز "یزید بن حصین همدانی" از امام (ع) اجازه گرفت تا با عمر بن سعد گفتگو کند. حضرت اجازه داد و او بدون آنکه سلام کند بر عمر بن سعد وارد شد؛ عمر بن سعد گفت: ای مرد همدانی! چه چیز تو را از سلام کردن به من بازداشته است؟ مگر من مسلمان نیستم؟ گفت: اگر تو خود را مسلمان می پنداری پس چرا بر عترت پیامبر شوریده و تصمیم به کشتن آنها گرفته ای و آب فرات را که حتی حیوانات این وادی از آن می نوشند از آنان مضایقه می کنی؟ 

عمر بن سعد سر به زیر انداخت و گفت: ای همدانی! من می دانم که آزار دادن به این خاندان حرام است، من در لحظات حسّاسی قرار گرفته ام و نمی دانم باید چه کنم؛ آیا حکومت ری را رها کنم، حکومتی که در اشتیاقش می سوزم؟ و یا دستانم به خون حسین آلوده گردد، در حالی که می دانم کیفر این کار، آتش است؟ ای مرد همدانی! حکومت ری به منزله نور چشمان من است و من در خود نمی بینم که بتوانم از آن گذشت کنم. 

یزید بن حصین همدانی بازگشت و ماجرا را به عرض امام (ع)رساند و گفت: عمر بن سعد حاضر شده است شما را در برابر حکومت ری به قتل برساند.[2]

3. امام علیه السلام مردی از یاران خود بنام "عمرو بن قرظة" را نزد ابن سعد فرستاد و از او خواست تا شب هنگام در فاصله دو سپاه با هم ملاقاتی داشته باشند. شب هنگام امام حسین (ع) با 20 نفر و عمر بن سعد با 20 نفر در محل موعود حاضر شدند. امام حسین (ع) به همراهان خود دستور داد تا برگردند و فقط برادر خود "عباس" و فرزندش "علی اکبر" را نزد خود نگاه داشت. عمر بن سعد نیز فرزندش "حفص" و غلامش را نگه داشت و بقیه را مرخص کرد. 

در این ملاقات عمر بن سعد هر بار در برابر سؤال امام (ع)که فرمود: آیا می خواهی با من مقاتله کنی؟ عذری آورد. یک بار گفت: می ترسم خانه ام را خراب کنند! امام علیه السلام فرمود: من خانه ات را می سازم. ابن سعد گفت: می ترسم اموال و املاکم را بگیرند! فرمود: من بهتر از آن را به تو خواهم داد، از اموالی که در حجاز دارم. عمر بن سعد گفت: من در کوفه بر جان افراد خانواده ام از خشم ابن زیاد بیمناکم و می ترسم آنها را از دم شمشیر بگذراند. 

حضرت هنگامی که مشاهده کرد عمر بن سعد از تصمیم خود باز نمی گردد، از جای برخاست در حالی که می فرمود: تو را چه می شود؟ خداوند جانت را در بسترت بگیرد و تو را در قیامت نیامرزد. به خدا سوگند! من می دانم که از گندم عراق نخواهی خورد! ابن سعد با تمسخر گفت: جو ما را بس است.[3]

4. پس از این ماجرا، عمر بن سعد نامه ای به عبیداللّه نوشت و ضمن آن پیشنهاد کرد که حسین (ع) را رها کنند؛ چرا که خودش گفته است که یا به حجاز برمی گردم یا به مملکت دیگری می روم. عبیداللّه در حضور یاران خود نامه ابن سعد را خواند، "شمر بن ذی الجوشن" سخت برآشفت و نگذاشت عبیداللّه با پیشنهاد عمر بن سعد موافقت کند.[4]

---------------------

منابع:

1. وقایع الایام، ج5، ص27؛ مقتل الحسین، خوارزمی، ج1، ص244.

2. کشف الغمة، ج2، ص47.

3. بحارالانوار، ج44، ص388.

4.ارشاد، شیخ مفید، ج2، ص82.

---------------------

التماس دعا

یا ابا عبدالله ...

السلام علی الطفل الرضیع...

سلام بر ساقی عطشان کربلا...

 بازویت را به زمین میکِشی و میکُشی ام

 این چنین پازدنت، پازده بر دلخوشی ام

 ای علمدار رشیدم چه به هم ریخته ای!

 دست و پا میزنی و غم به دلم ریخته ای

 سرو بودی همه ی برگ و برت زرد شدند

 تا که دستان تو افتاد همه مرد شدند!

 چه کس اینگونه به خود حقِّ جسارت داده؟

 به روی قرص قمر ردِّ عمود افتاده

 دستت افتاده و یک تیر به چشمت زده اند

 نقش بر خاک شدی و همه شان آمده اند

 بلبل خوش سخنم بال و پرت ریخته اند

 روبهان شیر شدند و به سرت ریخته اند

 ماه شب های سیاهم به چه روز افتادی؟

 همه ی پشت و پناهم به چه روز افتادی

 سرو رعنای برادر چقدر خم شده ای!

 شاه شمشاد قدان!خردشدی، کم شده ای

 جانِ داداش بیا قلب حرم را نشکن

 قوّت زانوی زینب! کمرم را نشکن

 آب اگر ریخت عزیزم به فدای سرِ تو

 کمر من شد اگر خم به فدای سر تو

 تو اگر آب نیاری هم عزیزی عباس

 و اگر دست نداری هم عزیزم عباس

 هیچ کس آب نمیخواست فقط خیمه بیا

 دختر فاطمه تنهاست فقط خیمه بیا

 تو بمانی همه ی قوم سرم میریزند

 پاشو عباس، نباشی به حرم میریزند

 قسمت می دهم ای یار بیا برگردیم

 جان شش ماهه!علمدار بیا برگردیم

 ترسم این است بمانی تو و تکرار شود

 کوچه و سیلی و دیوار... بیا برگردیم

 خواهر غم زده ام باز بلا می بیند

 می برندش سوی بازار بیا برگردیم

 خیمه بی پشت و پناه است رقیه تنهاست

 پسر حیدر کرار بیا برگردیم

 جان عباس به من رحم کن و خیمه بیا

 قسمت می دهم ای یار بیا برگردیم

ای اهل حرم میر و علمدار نیامد....

 رخصت بده از داغ شقایق بنویسم ،

 از بغض گلوگیر دقایق بنویسم ،

 می خواهم  از  آن ساقی عاشق بنویسم ،

 نم نم به خروش آیم و هق هق بنویسم:

 دل خون شد و  از معرکه دلدار نیامد« ای اهل حرم میر و علمدار نیامد »

 در هر قدمت هر نفست جلوه ذات است،

 وصف تو  فراتر ز شعور کلمات است،

  در حسرت لبهای تو لبهای فرات است،

 عالم همه از این همه ایثار تو مات است،

 از علقمه با دیده خونبار نیامد « ای اهل حرم میر و علمدار نیامد »

 سقا تویی و اهل حرم چشم به راهت،

 دل ها همه مست رجز گاه به گاهت،

 هرچند تو بودی و عطش بود و جراحت،

 دلواپس طفلان حرم بود نگاهت،

 سقای ادب جلوه ایثار نیامد« ای اهل حرم میر و علمدار نیامد »

ا فتاد نگاه تو به مهتاب دلش ریخت،

 وقتی به دل آب زدی آب دلش ریخت،

 فرق تو شکوفا شد و ارباب دلش ریخت،

 با سجده خونین تو محراب دلش ریخت،

صد حیف که آن یار وفادار نیامد« ای اهل حرم میر و علمدار نیامد »

ا نگار که در علقمه غوغا شده آری،

 خونبارترین واقعه بر پا شده آری،

 در بزم جنون نوبت سقا شده آری،

 دیگر پسر فاطمه تنها شده آری،

اا این قافله را قافله سالار نیامد« ای اهل حرم میر و علمدار نیامد »

یا علی اصغر حسین علیه السلام...

( یا علی اصغر (علیه السلام )

 دنیا همه دیوانه و شیدای حسین(ع) است ،

 مهر همگان خاک کف پای حسین(ع) است ،

 رمزی که شود ضامن ما در صف محشر؛

 لبخند علی اصغر(ع) زیبای حسین(ع) است..